Estratégias de ensino e de aprendizagem para jovens e adultos com deficiência intelectual no Brasil: uma revisão sistemática Article Swipe
YOU?
·
· 2023
· Open Access
·
· DOI: https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074
Este artigo apresenta uma revisão sistemática sobre os trabalhos de teses e dissertações, realizados no Brasil, destinados a jovens e adultos com deficiência intelectual, a fim de fornecer um panorama das pesquisas que abordam as estratégias de ensino e de aprendizagem que contribuem para a formação destes alunos. A busca usou como repositório o Catálogo de Teses e Dissertações da Capes e a Biblioteca Digital Brasileira de Teses e Dissertações, no período de busca de 2010 a 2022. Foram analisados 14 estudos em sua íntegra. Os resultados obtidos evidenciaram que a 78% desses estudos destinaram-se a estratégias aplicadas à aprendizagem em disciplinas, como, Matemática e Língua Portuguesa e, 22% relacionados ao uso ou criação de tecnologias digitais em sua formação. Dessa forma, recomenda-se que novas pesquisas sejam desenvolvidas para favorecer o ensino e a aprendizagem desse público, no que tange aos recursos tecnológicos digitais e a outras áreas do conhecimento.
Related Topics
- Type
- article
- Language
- pt
- Landing Page
- https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074
- https://periodicos.unespar.edu.br/index.php/ensinoepesquisa/article/download/7074/5617
- OA Status
- diamond
- References
- 2
- Related Works
- 10
- OpenAlex ID
- https://openalex.org/W4386215601
Raw OpenAlex JSON
- OpenAlex ID
-
https://openalex.org/W4386215601Canonical identifier for this work in OpenAlex
- DOI
-
https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074Digital Object Identifier
- Title
-
Estratégias de ensino e de aprendizagem para jovens e adultos com deficiência intelectual no Brasil: uma revisão sistemáticaWork title
- Type
-
articleOpenAlex work type
- Language
-
ptPrimary language
- Publication year
-
2023Year of publication
- Publication date
-
2023-08-20Full publication date if available
- Authors
-
Ezequiel Gueiber, Guataçara dos Santos, Rui Pedro Lopes, Simone Nasser MatosList of authors in order
- Landing page
-
https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074Publisher landing page
- PDF URL
-
https://periodicos.unespar.edu.br/index.php/ensinoepesquisa/article/download/7074/5617Direct link to full text PDF
- Open access
-
YesWhether a free full text is available
- OA status
-
diamondOpen access status per OpenAlex
- OA URL
-
https://periodicos.unespar.edu.br/index.php/ensinoepesquisa/article/download/7074/5617Direct OA link when available
- Concepts
-
Humanities, PhilosophyTop concepts (fields/topics) attached by OpenAlex
- Cited by
-
0Total citation count in OpenAlex
- References (count)
-
2Number of works referenced by this work
- Related works (count)
-
10Other works algorithmically related by OpenAlex
Full payload
| id | https://openalex.org/W4386215601 |
|---|---|
| doi | https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| ids.doi | https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| ids.openalex | https://openalex.org/W4386215601 |
| fwci | 0.0 |
| type | article |
| title | Estratégias de ensino e de aprendizagem para jovens e adultos com deficiência intelectual no Brasil: uma revisão sistemática |
| biblio.issue | 2 |
| biblio.volume | 21 |
| biblio.last_page | 93 |
| biblio.first_page | 88 |
| topics[0].id | https://openalex.org/T10457 |
| topics[0].field.id | https://openalex.org/fields/33 |
| topics[0].field.display_name | Social Sciences |
| topics[0].score | 0.9602000117301941 |
| topics[0].domain.id | https://openalex.org/domains/2 |
| topics[0].domain.display_name | Social Sciences |
| topics[0].subfield.id | https://openalex.org/subfields/3304 |
| topics[0].subfield.display_name | Education |
| topics[0].display_name | Education Pedagogy and Practices |
| topics[1].id | https://openalex.org/T13564 |
| topics[1].field.id | https://openalex.org/fields/33 |
| topics[1].field.display_name | Social Sciences |
| topics[1].score | 0.9506999850273132 |
| topics[1].domain.id | https://openalex.org/domains/2 |
| topics[1].domain.display_name | Social Sciences |
| topics[1].subfield.id | https://openalex.org/subfields/3320 |
| topics[1].subfield.display_name | Political Science and International Relations |
| topics[1].display_name | Education and Public Policy |
| topics[2].id | https://openalex.org/T13166 |
| topics[2].field.id | https://openalex.org/fields/17 |
| topics[2].field.display_name | Computer Science |
| topics[2].score | 0.9327999949455261 |
| topics[2].domain.id | https://openalex.org/domains/3 |
| topics[2].domain.display_name | Physical Sciences |
| topics[2].subfield.id | https://openalex.org/subfields/1710 |
| topics[2].subfield.display_name | Information Systems |
| topics[2].display_name | Information Science and Libraries |
| is_xpac | False |
| apc_list | |
| apc_paid | |
| concepts[0].id | https://openalex.org/C15708023 |
| concepts[0].level | 1 |
| concepts[0].score | 0.7407210469245911 |
| concepts[0].wikidata | https://www.wikidata.org/wiki/Q80083 |
| concepts[0].display_name | Humanities |
| concepts[1].id | https://openalex.org/C138885662 |
| concepts[1].level | 0 |
| concepts[1].score | 0.46945327520370483 |
| concepts[1].wikidata | https://www.wikidata.org/wiki/Q5891 |
| concepts[1].display_name | Philosophy |
| keywords[0].id | https://openalex.org/keywords/humanities |
| keywords[0].score | 0.7407210469245911 |
| keywords[0].display_name | Humanities |
| keywords[1].id | https://openalex.org/keywords/philosophy |
| keywords[1].score | 0.46945327520370483 |
| keywords[1].display_name | Philosophy |
| language | pt |
| locations[0].id | doi:10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| locations[0].is_oa | True |
| locations[0].source.id | https://openalex.org/S4210175726 |
| locations[0].source.issn | 1676-1030, 2359-4381 |
| locations[0].source.type | journal |
| locations[0].source.is_oa | True |
| locations[0].source.issn_l | 1676-1030 |
| locations[0].source.is_core | False |
| locations[0].source.is_in_doaj | False |
| locations[0].source.display_name | Revista Ensino & Pesquisa |
| locations[0].source.host_organization | |
| locations[0].source.host_organization_name | |
| locations[0].source.host_organization_lineage | |
| locations[0].license | |
| locations[0].pdf_url | https://periodicos.unespar.edu.br/index.php/ensinoepesquisa/article/download/7074/5617 |
| locations[0].version | publishedVersion |
| locations[0].raw_type | journal-article |
| locations[0].license_id | |
| locations[0].is_accepted | True |
| locations[0].is_published | True |
| locations[0].raw_source_name | Ensino & Pesquisa |
| locations[0].landing_page_url | https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| indexed_in | crossref |
| authorships[0].author.id | https://openalex.org/A5056528933 |
| authorships[0].author.orcid | https://orcid.org/0000-0002-2993-0928 |
| authorships[0].author.display_name | Ezequiel Gueiber |
| authorships[0].countries | BR |
| authorships[0].affiliations[0].institution_ids | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[0].affiliations[0].raw_affiliation_string | UTFPR/UEPG |
| authorships[0].institutions[0].id | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[0].institutions[0].ror | https://ror.org/002v2kq79 |
| authorships[0].institutions[0].type | education |
| authorships[0].institutions[0].lineage | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[0].institutions[0].country_code | BR |
| authorships[0].institutions[0].display_name | Universidade Tecnológica Federal do Paraná |
| authorships[0].author_position | first |
| authorships[0].raw_author_name | Ezequiel Gueiber |
| authorships[0].is_corresponding | False |
| authorships[0].raw_affiliation_strings | UTFPR/UEPG |
| authorships[1].author.id | https://openalex.org/A5022986429 |
| authorships[1].author.orcid | https://orcid.org/0000-0002-6234-7961 |
| authorships[1].author.display_name | Guataçara dos Santos |
| authorships[1].countries | BR |
| authorships[1].affiliations[0].institution_ids | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[1].affiliations[0].raw_affiliation_string | Universidade Tecnológica Federal do Paraná |
| authorships[1].institutions[0].id | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[1].institutions[0].ror | https://ror.org/002v2kq79 |
| authorships[1].institutions[0].type | education |
| authorships[1].institutions[0].lineage | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[1].institutions[0].country_code | BR |
| authorships[1].institutions[0].display_name | Universidade Tecnológica Federal do Paraná |
| authorships[1].author_position | middle |
| authorships[1].raw_author_name | Guataçara Dos Santos Junior |
| authorships[1].is_corresponding | False |
| authorships[1].raw_affiliation_strings | Universidade Tecnológica Federal do Paraná |
| authorships[2].author.id | https://openalex.org/A5058344632 |
| authorships[2].author.orcid | https://orcid.org/0000-0002-9170-5078 |
| authorships[2].author.display_name | Rui Pedro Lopes |
| authorships[2].countries | PT |
| authorships[2].affiliations[0].institution_ids | https://openalex.org/I4210092303 |
| authorships[2].affiliations[0].raw_affiliation_string | Instituto Politécnico de Bragança (IPB) |
| authorships[2].institutions[0].id | https://openalex.org/I4210092303 |
| authorships[2].institutions[0].ror | https://ror.org/00prsav78 |
| authorships[2].institutions[0].type | education |
| authorships[2].institutions[0].lineage | https://openalex.org/I4210092303 |
| authorships[2].institutions[0].country_code | PT |
| authorships[2].institutions[0].display_name | Polytechnic Institute of Bragança |
| authorships[2].author_position | middle |
| authorships[2].raw_author_name | Rui Pedro Lopes |
| authorships[2].is_corresponding | False |
| authorships[2].raw_affiliation_strings | Instituto Politécnico de Bragança (IPB) |
| authorships[3].author.id | https://openalex.org/A5023214614 |
| authorships[3].author.orcid | https://orcid.org/0000-0002-5362-2343 |
| authorships[3].author.display_name | Simone Nasser Matos |
| authorships[3].countries | BR |
| authorships[3].affiliations[0].institution_ids | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[3].affiliations[0].raw_affiliation_string | Universidade Tecnológica Federal do Paraná |
| authorships[3].institutions[0].id | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[3].institutions[0].ror | https://ror.org/002v2kq79 |
| authorships[3].institutions[0].type | education |
| authorships[3].institutions[0].lineage | https://openalex.org/I1283613182 |
| authorships[3].institutions[0].country_code | BR |
| authorships[3].institutions[0].display_name | Universidade Tecnológica Federal do Paraná |
| authorships[3].author_position | last |
| authorships[3].raw_author_name | Simone Nasser Matos |
| authorships[3].is_corresponding | False |
| authorships[3].raw_affiliation_strings | Universidade Tecnológica Federal do Paraná |
| has_content.pdf | True |
| has_content.grobid_xml | True |
| is_paratext | False |
| open_access.is_oa | True |
| open_access.oa_url | https://periodicos.unespar.edu.br/index.php/ensinoepesquisa/article/download/7074/5617 |
| open_access.oa_status | diamond |
| open_access.any_repository_has_fulltext | False |
| created_date | 2025-10-10T00:00:00 |
| display_name | Estratégias de ensino e de aprendizagem para jovens e adultos com deficiência intelectual no Brasil: uma revisão sistemática |
| has_fulltext | False |
| is_retracted | False |
| updated_date | 2025-11-06T03:46:38.306776 |
| primary_topic.id | https://openalex.org/T10457 |
| primary_topic.field.id | https://openalex.org/fields/33 |
| primary_topic.field.display_name | Social Sciences |
| primary_topic.score | 0.9602000117301941 |
| primary_topic.domain.id | https://openalex.org/domains/2 |
| primary_topic.domain.display_name | Social Sciences |
| primary_topic.subfield.id | https://openalex.org/subfields/3304 |
| primary_topic.subfield.display_name | Education |
| primary_topic.display_name | Education Pedagogy and Practices |
| related_works | https://openalex.org/W2899084033, https://openalex.org/W2748952813, https://openalex.org/W93312527, https://openalex.org/W2603296253, https://openalex.org/W2780307509, https://openalex.org/W2609344916, https://openalex.org/W2478882070, https://openalex.org/W59019880, https://openalex.org/W2308060692, https://openalex.org/W4210390885 |
| cited_by_count | 0 |
| locations_count | 1 |
| best_oa_location.id | doi:10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| best_oa_location.is_oa | True |
| best_oa_location.source.id | https://openalex.org/S4210175726 |
| best_oa_location.source.issn | 1676-1030, 2359-4381 |
| best_oa_location.source.type | journal |
| best_oa_location.source.is_oa | True |
| best_oa_location.source.issn_l | 1676-1030 |
| best_oa_location.source.is_core | False |
| best_oa_location.source.is_in_doaj | False |
| best_oa_location.source.display_name | Revista Ensino & Pesquisa |
| best_oa_location.source.host_organization | |
| best_oa_location.source.host_organization_name | |
| best_oa_location.source.host_organization_lineage | |
| best_oa_location.license | |
| best_oa_location.pdf_url | https://periodicos.unespar.edu.br/index.php/ensinoepesquisa/article/download/7074/5617 |
| best_oa_location.version | publishedVersion |
| best_oa_location.raw_type | journal-article |
| best_oa_location.license_id | |
| best_oa_location.is_accepted | True |
| best_oa_location.is_published | True |
| best_oa_location.raw_source_name | Ensino & Pesquisa |
| best_oa_location.landing_page_url | https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| primary_location.id | doi:10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| primary_location.is_oa | True |
| primary_location.source.id | https://openalex.org/S4210175726 |
| primary_location.source.issn | 1676-1030, 2359-4381 |
| primary_location.source.type | journal |
| primary_location.source.is_oa | True |
| primary_location.source.issn_l | 1676-1030 |
| primary_location.source.is_core | False |
| primary_location.source.is_in_doaj | False |
| primary_location.source.display_name | Revista Ensino & Pesquisa |
| primary_location.source.host_organization | |
| primary_location.source.host_organization_name | |
| primary_location.source.host_organization_lineage | |
| primary_location.license | |
| primary_location.pdf_url | https://periodicos.unespar.edu.br/index.php/ensinoepesquisa/article/download/7074/5617 |
| primary_location.version | publishedVersion |
| primary_location.raw_type | journal-article |
| primary_location.license_id | |
| primary_location.is_accepted | True |
| primary_location.is_published | True |
| primary_location.raw_source_name | Ensino & Pesquisa |
| primary_location.landing_page_url | https://doi.org/10.33871/23594381.2023.21.2.7074 |
| publication_date | 2023-08-20 |
| publication_year | 2023 |
| referenced_works | https://openalex.org/W3025800675, https://openalex.org/W2608014122 |
| referenced_works_count | 2 |
| abstract_inverted_index.A | 48 |
| abstract_inverted_index.a | 17, 24, 44, 62, 76, 90, 95, 133, 145 |
| abstract_inverted_index.e | 11, 19, 38, 57, 61, 68, 104, 132, 144 |
| abstract_inverted_index.o | 53, 130 |
| abstract_inverted_index.14 | 80 |
| abstract_inverted_index.Os | 85 |
| abstract_inverted_index.ao | 110 |
| abstract_inverted_index.as | 34 |
| abstract_inverted_index.da | 59 |
| abstract_inverted_index.de | 9, 26, 36, 39, 55, 66, 72, 74, 114 |
| abstract_inverted_index.do | 148 |
| abstract_inverted_index.e, | 107 |
| abstract_inverted_index.em | 82, 100, 117 |
| abstract_inverted_index.no | 14, 70, 137 |
| abstract_inverted_index.os | 7 |
| abstract_inverted_index.ou | 112 |
| abstract_inverted_index.um | 28 |
| abstract_inverted_index.à | 98 |
| abstract_inverted_index.22% | 108 |
| abstract_inverted_index.78% | 91 |
| abstract_inverted_index.aos | 140 |
| abstract_inverted_index.com | 21 |
| abstract_inverted_index.das | 30 |
| abstract_inverted_index.fim | 25 |
| abstract_inverted_index.que | 32, 41, 89, 123, 138 |
| abstract_inverted_index.sua | 83, 118 |
| abstract_inverted_index.uma | 3 |
| abstract_inverted_index.uso | 111 |
| abstract_inverted_index.2010 | 75 |
| abstract_inverted_index.Este | 0 |
| abstract_inverted_index.como | 51 |
| abstract_inverted_index.para | 43, 128 |
| abstract_inverted_index.usou | 50 |
| abstract_inverted_index.2022. | 77 |
| abstract_inverted_index.Capes | 60 |
| abstract_inverted_index.Dessa | 120 |
| abstract_inverted_index.Foram | 78 |
| abstract_inverted_index.Teses | 56, 67 |
| abstract_inverted_index.busca | 49, 73 |
| abstract_inverted_index.como, | 102 |
| abstract_inverted_index.desse | 135 |
| abstract_inverted_index.novas | 124 |
| abstract_inverted_index.sejam | 126 |
| abstract_inverted_index.sobre | 6 |
| abstract_inverted_index.tange | 139 |
| abstract_inverted_index.teses | 10 |
| abstract_inverted_index.artigo | 1 |
| abstract_inverted_index.desses | 92 |
| abstract_inverted_index.destes | 46 |
| abstract_inverted_index.ensino | 37, 131 |
| abstract_inverted_index.forma, | 121 |
| abstract_inverted_index.jovens | 18 |
| abstract_inverted_index.outras | 146 |
| abstract_inverted_index.áreas | 147 |
| abstract_inverted_index.Brasil, | 15 |
| abstract_inverted_index.Digital | 64 |
| abstract_inverted_index.Língua | 105 |
| abstract_inverted_index.abordam | 33 |
| abstract_inverted_index.adultos | 20 |
| abstract_inverted_index.alunos. | 47 |
| abstract_inverted_index.estudos | 81, 93 |
| abstract_inverted_index.obtidos | 87 |
| abstract_inverted_index.digitais | 116, 143 |
| abstract_inverted_index.fornecer | 27 |
| abstract_inverted_index.panorama | 29 |
| abstract_inverted_index.período | 71 |
| abstract_inverted_index.recursos | 141 |
| abstract_inverted_index.revisão | 4 |
| abstract_inverted_index.Catálogo | 54 |
| abstract_inverted_index.aplicadas | 97 |
| abstract_inverted_index.apresenta | 2 |
| abstract_inverted_index.criação | 113 |
| abstract_inverted_index.favorecer | 129 |
| abstract_inverted_index.pesquisas | 31, 125 |
| abstract_inverted_index.público, | 136 |
| abstract_inverted_index.trabalhos | 8 |
| abstract_inverted_index.íntegra. | 84 |
| abstract_inverted_index.Biblioteca | 63 |
| abstract_inverted_index.Brasileira | 65 |
| abstract_inverted_index.Portuguesa | 106 |
| abstract_inverted_index.analisados | 79 |
| abstract_inverted_index.contribuem | 42 |
| abstract_inverted_index.destinados | 16 |
| abstract_inverted_index.formação | 45 |
| abstract_inverted_index.realizados | 13 |
| abstract_inverted_index.resultados | 86 |
| abstract_inverted_index.Matemática | 103 |
| abstract_inverted_index.formação. | 119 |
| abstract_inverted_index.tecnologias | 115 |
| abstract_inverted_index.aprendizagem | 40, 99, 134 |
| abstract_inverted_index.deficiência | 22 |
| abstract_inverted_index.disciplinas, | 101 |
| abstract_inverted_index.estratégias | 35, 96 |
| abstract_inverted_index.evidenciaram | 88 |
| abstract_inverted_index.intelectual, | 23 |
| abstract_inverted_index.recomenda-se | 122 |
| abstract_inverted_index.relacionados | 109 |
| abstract_inverted_index.repositório | 52 |
| abstract_inverted_index.sistemática | 5 |
| abstract_inverted_index.conhecimento. | 149 |
| abstract_inverted_index.desenvolvidas | 127 |
| abstract_inverted_index.destinaram-se | 94 |
| abstract_inverted_index.tecnológicos | 142 |
| abstract_inverted_index.Dissertações | 58 |
| abstract_inverted_index.Dissertações, | 69 |
| abstract_inverted_index.dissertações, | 12 |
| cited_by_percentile_year | |
| countries_distinct_count | 2 |
| institutions_distinct_count | 4 |
| sustainable_development_goals[0].id | https://metadata.un.org/sdg/4 |
| sustainable_development_goals[0].score | 0.8100000023841858 |
| sustainable_development_goals[0].display_name | Quality Education |
| citation_normalized_percentile.value | 0.20814387 |
| citation_normalized_percentile.is_in_top_1_percent | False |
| citation_normalized_percentile.is_in_top_10_percent | False |