Modelando domínios: uma revisão sobre habilidades profissionais, práticas, metodologias, tecnologias e instrumentos de representação Article Swipe
YOU?
·
· 2023
· Open Access
·
· DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306
A evolução das tecnologias da informação traz desafios à recuperação automática. Buscadores têm dificuldade em dar sentido à linguagem humana comprometendo taxas de revocação e precisão. Cresce a demanda pelo tratamento da informação atendendo requisitos como padronização e interoperabilidade. A atuação do profissional da informação assume uma perspectiva interdisciplinar e multifacetada, promovendo habilidades necessárias à representação do conhecimento visando construir vocabulários semânticos, sem ambiguidades, legíveis por humanos e máquinas. Na modelagem de domínio, a representação dá-se por um conjunto de termos e relações entre termos que traduzem os principais conceitos das “coisas” deste domínio. Na representação do domínio, utiliza-se diferentes instrumentos de representação, com diferentes graus de formalismo e complexidade, adotando técnicas e ferramentas na modelagem. A análise do domínio de conhecimento requer diferentes níveis e perspectivas de compreensão, exigindo diversas competências em informação do modelador na construção de artefatos de representação, deve-se ainda adotar técnicas de aquisição de conhecimento para compreensão do domínio. O artigo parte de uma abordagem conceitual fornecendo uma explanação didática dos conceitos necessários a sua compreensão, discute as contribuições dos campos da organização e representação da informação com enfoque na modelagem de domínio visando identificar as técnicas, metodologias, tecnologias e instrumentos de representação necessários para essa atividade. Como contribuições apresenta-se um conjunto de competências e habilidades essenciais para profissionais de informação modelarem domínios. Essa abordagem visa suprir lacunas técnicas não abordadas na formação tradicional destes profissionais, proporcionando maior compreensão dos aspectos técnicos relacionados à modelagem de domínio e permitindo ampliação de sua área de atuação.
Related Topics
- Type
- article
- Language
- pt
- Landing Page
- https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306
- https://zenodo.org/record/8350306
- OA Status
- green
- Related Works
- 10
- OpenAlex ID
- https://openalex.org/W4386795636
Raw OpenAlex JSON
- OpenAlex ID
-
https://openalex.org/W4386795636Canonical identifier for this work in OpenAlex
- DOI
-
https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306Digital Object Identifier
- Title
-
Modelando domínios: uma revisão sobre habilidades profissionais, práticas, metodologias, tecnologias e instrumentos de representaçãoWork title
- Type
-
articleOpenAlex work type
- Language
-
ptPrimary language
- Publication year
-
2023Year of publication
- Publication date
-
2023-09-15Full publication date if available
- Authors
-
Franco Farinelli, Amanda Damasceno de Souza, Marilia A. Paiva, Fabiola A. VizentimList of authors in order
- Landing page
-
https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306Publisher landing page
- PDF URL
-
https://zenodo.org/record/8350306Direct link to full text PDF
- Open access
-
YesWhether a free full text is available
- OA status
-
greenOpen access status per OpenAlex
- OA URL
-
https://zenodo.org/record/8350306Direct OA link when available
- Concepts
-
ArtTop concepts (fields/topics) attached by OpenAlex
- Cited by
-
0Total citation count in OpenAlex
- Related works (count)
-
10Other works algorithmically related by OpenAlex
Full payload
| id | https://openalex.org/W4386795636 |
|---|---|
| doi | https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306 |
| ids.openalex | https://openalex.org/W4386795636 |
| fwci | 0.0 |
| type | article |
| title | Modelando domínios: uma revisão sobre habilidades profissionais, práticas, metodologias, tecnologias e instrumentos de representação |
| biblio.issue | |
| biblio.volume | |
| biblio.last_page | |
| biblio.first_page | |
| topics[0].id | https://openalex.org/T12573 |
| topics[0].field.id | https://openalex.org/fields/33 |
| topics[0].field.display_name | Social Sciences |
| topics[0].score | 0.28060001134872437 |
| topics[0].domain.id | https://openalex.org/domains/2 |
| topics[0].domain.display_name | Social Sciences |
| topics[0].subfield.id | https://openalex.org/subfields/3312 |
| topics[0].subfield.display_name | Sociology and Political Science |
| topics[0].display_name | Education and Digital Technologies |
| is_xpac | False |
| apc_list | |
| apc_paid | |
| concepts[0].id | https://openalex.org/C142362112 |
| concepts[0].level | 0 |
| concepts[0].score | 0.31173086166381836 |
| concepts[0].wikidata | https://www.wikidata.org/wiki/Q735 |
| concepts[0].display_name | Art |
| keywords[0].id | https://openalex.org/keywords/art |
| keywords[0].score | 0.31173086166381836 |
| keywords[0].display_name | Art |
| language | pt |
| locations[0].id | pmh:oai:zenodo.org:8350306 |
| locations[0].is_oa | True |
| locations[0].source.id | https://openalex.org/S4306400562 |
| locations[0].source.issn | |
| locations[0].source.type | repository |
| locations[0].source.is_oa | True |
| locations[0].source.issn_l | |
| locations[0].source.is_core | False |
| locations[0].source.is_in_doaj | False |
| locations[0].source.display_name | Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research) |
| locations[0].source.host_organization | https://openalex.org/I67311998 |
| locations[0].source.host_organization_name | European Organization for Nuclear Research |
| locations[0].source.host_organization_lineage | https://openalex.org/I67311998 |
| locations[0].license | cc-by |
| locations[0].pdf_url | https://zenodo.org/record/8350306 |
| locations[0].version | submittedVersion |
| locations[0].raw_type | info:eu-repo/semantics/article |
| locations[0].license_id | https://openalex.org/licenses/cc-by |
| locations[0].is_accepted | False |
| locations[0].is_published | False |
| locations[0].raw_source_name | |
| locations[0].landing_page_url | https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306 |
| authorships[0].author.id | https://openalex.org/A5087925494 |
| authorships[0].author.orcid | https://orcid.org/0000-0003-2338-8872 |
| authorships[0].author.display_name | Franco Farinelli |
| authorships[0].countries | ID |
| authorships[0].affiliations[0].institution_ids | https://openalex.org/I4210131964 |
| authorships[0].affiliations[0].raw_affiliation_string | UNB |
| authorships[0].institutions[0].id | https://openalex.org/I4210131964 |
| authorships[0].institutions[0].ror | https://ror.org/03n5w2v49 |
| authorships[0].institutions[0].type | education |
| authorships[0].institutions[0].lineage | https://openalex.org/I4210131964 |
| authorships[0].institutions[0].country_code | ID |
| authorships[0].institutions[0].display_name | Universitas Nusa Bangsa |
| authorships[0].author_position | first |
| authorships[0].raw_author_name | Farinelli, Fernanda |
| authorships[0].is_corresponding | False |
| authorships[0].raw_affiliation_strings | UNB |
| authorships[1].author.id | https://openalex.org/A5033728464 |
| authorships[1].author.orcid | https://orcid.org/0000-0001-6859-4333 |
| authorships[1].author.display_name | Amanda Damasceno de Souza |
| authorships[1].countries | BR |
| authorships[1].affiliations[0].institution_ids | https://openalex.org/I1292114621 |
| authorships[1].affiliations[0].raw_affiliation_string | FUMEC |
| authorships[1].institutions[0].id | https://openalex.org/I1292114621 |
| authorships[1].institutions[0].ror | https://ror.org/013pajk64 |
| authorships[1].institutions[0].type | education |
| authorships[1].institutions[0].lineage | https://openalex.org/I1292114621 |
| authorships[1].institutions[0].country_code | BR |
| authorships[1].institutions[0].display_name | Universidade Fundação Mineira de Educação e Cultura |
| authorships[1].author_position | middle |
| authorships[1].raw_author_name | Souza, Amanda. D. |
| authorships[1].is_corresponding | False |
| authorships[1].raw_affiliation_strings | FUMEC |
| authorships[2].author.id | https://openalex.org/A5092886185 |
| authorships[2].author.orcid | |
| authorships[2].author.display_name | Marilia A. Paiva |
| authorships[2].affiliations[0].raw_affiliation_string | UFMG |
| authorships[2].author_position | middle |
| authorships[2].raw_author_name | Paiva, Marilia A. |
| authorships[2].is_corresponding | False |
| authorships[2].raw_affiliation_strings | UFMG |
| authorships[3].author.id | https://openalex.org/A5092886186 |
| authorships[3].author.orcid | |
| authorships[3].author.display_name | Fabiola A. Vizentim |
| authorships[3].author_position | last |
| authorships[3].raw_author_name | Vizentim, Fabiola A. |
| authorships[3].is_corresponding | False |
| has_content.pdf | True |
| has_content.grobid_xml | True |
| is_paratext | False |
| open_access.is_oa | True |
| open_access.oa_url | https://zenodo.org/record/8350306 |
| open_access.oa_status | green |
| open_access.any_repository_has_fulltext | False |
| created_date | 2025-10-10T00:00:00 |
| display_name | Modelando domínios: uma revisão sobre habilidades profissionais, práticas, metodologias, tecnologias e instrumentos de representação |
| has_fulltext | False |
| is_retracted | False |
| updated_date | 2025-11-06T03:46:38.306776 |
| primary_topic.id | https://openalex.org/T12573 |
| primary_topic.field.id | https://openalex.org/fields/33 |
| primary_topic.field.display_name | Social Sciences |
| primary_topic.score | 0.28060001134872437 |
| primary_topic.domain.id | https://openalex.org/domains/2 |
| primary_topic.domain.display_name | Social Sciences |
| primary_topic.subfield.id | https://openalex.org/subfields/3312 |
| primary_topic.subfield.display_name | Sociology and Political Science |
| primary_topic.display_name | Education and Digital Technologies |
| related_works | https://openalex.org/W3183948672, https://openalex.org/W3173606202, https://openalex.org/W3110381201, https://openalex.org/W2948807893, https://openalex.org/W2935909890, https://openalex.org/W2899084033, https://openalex.org/W2778153218, https://openalex.org/W2758277628, https://openalex.org/W2748952813, https://openalex.org/W1531601525 |
| cited_by_count | 0 |
| locations_count | 1 |
| best_oa_location.id | pmh:oai:zenodo.org:8350306 |
| best_oa_location.is_oa | True |
| best_oa_location.source.id | https://openalex.org/S4306400562 |
| best_oa_location.source.issn | |
| best_oa_location.source.type | repository |
| best_oa_location.source.is_oa | True |
| best_oa_location.source.issn_l | |
| best_oa_location.source.is_core | False |
| best_oa_location.source.is_in_doaj | False |
| best_oa_location.source.display_name | Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research) |
| best_oa_location.source.host_organization | https://openalex.org/I67311998 |
| best_oa_location.source.host_organization_name | European Organization for Nuclear Research |
| best_oa_location.source.host_organization_lineage | https://openalex.org/I67311998 |
| best_oa_location.license | cc-by |
| best_oa_location.pdf_url | https://zenodo.org/record/8350306 |
| best_oa_location.version | submittedVersion |
| best_oa_location.raw_type | info:eu-repo/semantics/article |
| best_oa_location.license_id | https://openalex.org/licenses/cc-by |
| best_oa_location.is_accepted | False |
| best_oa_location.is_published | False |
| best_oa_location.raw_source_name | |
| best_oa_location.landing_page_url | https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306 |
| primary_location.id | pmh:oai:zenodo.org:8350306 |
| primary_location.is_oa | True |
| primary_location.source.id | https://openalex.org/S4306400562 |
| primary_location.source.issn | |
| primary_location.source.type | repository |
| primary_location.source.is_oa | True |
| primary_location.source.issn_l | |
| primary_location.source.is_core | False |
| primary_location.source.is_in_doaj | False |
| primary_location.source.display_name | Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research) |
| primary_location.source.host_organization | https://openalex.org/I67311998 |
| primary_location.source.host_organization_name | European Organization for Nuclear Research |
| primary_location.source.host_organization_lineage | https://openalex.org/I67311998 |
| primary_location.license | cc-by |
| primary_location.pdf_url | https://zenodo.org/record/8350306 |
| primary_location.version | submittedVersion |
| primary_location.raw_type | info:eu-repo/semantics/article |
| primary_location.license_id | https://openalex.org/licenses/cc-by |
| primary_location.is_accepted | False |
| primary_location.is_published | False |
| primary_location.raw_source_name | |
| primary_location.landing_page_url | https://doi.org/10.5281/zenodo.8350306 |
| publication_date | 2023-09-15 |
| publication_year | 2023 |
| referenced_works_count | 0 |
| abstract_inverted_index.A | 39, 116 |
| abstract_inverted_index.O | 154 |
| abstract_inverted_index.a | 27, 73, 168 |
| abstract_inverted_index.e | 24, 37, 49, 67, 81, 108, 112, 125, 178, 194, 209, 242 |
| abstract_inverted_index.Na | 69, 94 |
| abstract_inverted_index.as | 172, 190 |
| abstract_inverted_index.da | 4, 31, 43, 176, 180 |
| abstract_inverted_index.de | 22, 71, 79, 101, 106, 120, 127, 138, 140, 146, 148, 157, 186, 196, 207, 214, 240, 245, 248 |
| abstract_inverted_index.do | 41, 56, 96, 118, 134, 152 |
| abstract_inverted_index.em | 14, 132 |
| abstract_inverted_index.na | 114, 136, 184, 226 |
| abstract_inverted_index.os | 87 |
| abstract_inverted_index.um | 77, 205 |
| abstract_inverted_index.com | 103, 182 |
| abstract_inverted_index.dar | 15 |
| abstract_inverted_index.das | 2, 90 |
| abstract_inverted_index.dos | 165, 174, 234 |
| abstract_inverted_index.por | 65, 76 |
| abstract_inverted_index.que | 85 |
| abstract_inverted_index.sem | 62 |
| abstract_inverted_index.sua | 169, 246 |
| abstract_inverted_index.uma | 46, 158, 162 |
| abstract_inverted_index.Como | 202 |
| abstract_inverted_index.Essa | 218 |
| abstract_inverted_index.como | 35 |
| abstract_inverted_index.essa | 200 |
| abstract_inverted_index.para | 150, 199, 212 |
| abstract_inverted_index.pelo | 29 |
| abstract_inverted_index.traz | 6 |
| abstract_inverted_index.visa | 220 |
| abstract_inverted_index.ainda | 143 |
| abstract_inverted_index.deste | 92 |
| abstract_inverted_index.entre | 83 |
| abstract_inverted_index.graus | 105 |
| abstract_inverted_index.maior | 232 |
| abstract_inverted_index.parte | 156 |
| abstract_inverted_index.taxas | 21 |
| abstract_inverted_index.Cresce | 26 |
| abstract_inverted_index.adotar | 144 |
| abstract_inverted_index.artigo | 155 |
| abstract_inverted_index.assume | 45 |
| abstract_inverted_index.campos | 175 |
| abstract_inverted_index.destes | 229 |
| abstract_inverted_index.humana | 19 |
| abstract_inverted_index.requer | 122 |
| abstract_inverted_index.suprir | 221 |
| abstract_inverted_index.termos | 80, 84 |
| abstract_inverted_index.demanda | 28 |
| abstract_inverted_index.deve-se | 142 |
| abstract_inverted_index.discute | 171 |
| abstract_inverted_index.enfoque | 183 |
| abstract_inverted_index.humanos | 66 |
| abstract_inverted_index.lacunas | 222 |
| abstract_inverted_index.sentido | 16 |
| abstract_inverted_index.visando | 58, 188 |
| abstract_inverted_index.à | 8, 17, 54, 238 |
| abstract_inverted_index.adotando | 110 |
| abstract_inverted_index.aspectos | 235 |
| abstract_inverted_index.conjunto | 78, 206 |
| abstract_inverted_index.desafios | 7 |
| abstract_inverted_index.diversas | 130 |
| abstract_inverted_index.exigindo | 129 |
| abstract_inverted_index.traduzem | 86 |
| abstract_inverted_index.abordadas | 225 |
| abstract_inverted_index.abordagem | 159, 219 |
| abstract_inverted_index.artefatos | 139 |
| abstract_inverted_index.atendendo | 33 |
| abstract_inverted_index.conceitos | 89, 166 |
| abstract_inverted_index.construir | 59 |
| abstract_inverted_index.linguagem | 18 |
| abstract_inverted_index.modelador | 135 |
| abstract_inverted_index.modelagem | 70, 185, 239 |
| abstract_inverted_index.modelarem | 216 |
| abstract_inverted_index.têm | 12 |
| abstract_inverted_index.<p>A | 0 |
| abstract_inverted_index.Buscadores | 11 |
| abstract_inverted_index.atividade. | 201 |
| abstract_inverted_index.conceitual | 160 |
| abstract_inverted_index.diferentes | 99, 104, 123 |
| abstract_inverted_index.essenciais | 211 |
| abstract_inverted_index.formalismo | 107 |
| abstract_inverted_index.fornecendo | 161 |
| abstract_inverted_index.modelagem. | 115 |
| abstract_inverted_index.não | 224 |
| abstract_inverted_index.permitindo | 243 |
| abstract_inverted_index.principais | 88 |
| abstract_inverted_index.promovendo | 51 |
| abstract_inverted_index.requisitos | 34 |
| abstract_inverted_index.tratamento | 30 |
| abstract_inverted_index.utiliza-se | 98 |
| abstract_inverted_index.área | 247 |
| abstract_inverted_index.dificuldade | 13 |
| abstract_inverted_index.ferramentas | 113 |
| abstract_inverted_index.habilidades | 52, 210 |
| abstract_inverted_index.identificar | 189 |
| abstract_inverted_index.perspectiva | 47 |
| abstract_inverted_index.tecnologias | 3, 193 |
| abstract_inverted_index.tradicional | 228 |
| abstract_inverted_index.apresenta-se | 204 |
| abstract_inverted_index.conhecimento | 57, 121, 149 |
| abstract_inverted_index.dá-se | 75 |
| abstract_inverted_index.instrumentos | 100, 195 |
| abstract_inverted_index.perspectivas | 126 |
| abstract_inverted_index.profissional | 42 |
| abstract_inverted_index.relacionados | 237 |
| abstract_inverted_index.ambiguidades, | 63 |
| abstract_inverted_index.complexidade, | 109 |
| abstract_inverted_index.comprometendo | 20 |
| abstract_inverted_index.metodologias, | 192 |
| abstract_inverted_index.níveis | 124 |
| abstract_inverted_index.profissionais | 213 |
| abstract_inverted_index.análise | 117 |
| abstract_inverted_index.domínio | 119, 187, 241 |
| abstract_inverted_index.multifacetada, | 50 |
| abstract_inverted_index.profissionais, | 230 |
| abstract_inverted_index.proporcionando | 231 |
| abstract_inverted_index.didática | 164 |
| abstract_inverted_index.domínio, | 72, 97 |
| abstract_inverted_index.domínio. | 93, 153 |
| abstract_inverted_index.legíveis | 64 |
| abstract_inverted_index.técnicas | 111, 145, 223 |
| abstract_inverted_index.técnicos | 236 |
| abstract_inverted_index.domínios. | 217 |
| abstract_inverted_index.interdisciplinar | 48 |
| abstract_inverted_index.máquinas. | 68 |
| abstract_inverted_index.precisão. | 25 |
| abstract_inverted_index.técnicas, | 191 |
| abstract_inverted_index.semânticos, | 61 |
| abstract_inverted_index.automática. | 10 |
| abstract_inverted_index.competências | 131, 208 |
| abstract_inverted_index.compreensão | 151, 233 |
| abstract_inverted_index.necessárias | 53 |
| abstract_inverted_index.necessários | 167, 198 |
| abstract_inverted_index.compreensão, | 128, 170 |
| abstract_inverted_index.interoperabilidade. | 38 |
| abstract_inverted_index.vocabulários | 60 |
| abstract_inverted_index.“coisas” | 91 |
| abstract_inverted_index.atuação | 40 |
| abstract_inverted_index.evolução | 1 |
| abstract_inverted_index.formação | 227 |
| abstract_inverted_index.relações | 82 |
| abstract_inverted_index.ampliação | 244 |
| abstract_inverted_index.aquisição | 147 |
| abstract_inverted_index.revocação | 23 |
| abstract_inverted_index.construção | 137 |
| abstract_inverted_index.explanação | 163 |
| abstract_inverted_index.informação | 5, 32, 44, 133, 181, 215 |
| abstract_inverted_index.organização | 177 |
| abstract_inverted_index.recuperação | 9 |
| abstract_inverted_index.padronização | 36 |
| abstract_inverted_index.contribuições | 173, 203 |
| abstract_inverted_index.representação | 55, 74, 95, 179, 197 |
| abstract_inverted_index.representação, | 102, 141 |
| abstract_inverted_index.atuação.</p> | 249 |
| cited_by_percentile_year | |
| countries_distinct_count | 2 |
| institutions_distinct_count | 4 |
| citation_normalized_percentile.value | 0.21932153 |
| citation_normalized_percentile.is_in_top_1_percent | False |
| citation_normalized_percentile.is_in_top_10_percent | False |